Tai lieu bo tuc cho TCN/VN, HTTLVN/Lancaster,PA.

September 2003

 

***********************

 

 

Trich dich tu “ VAN DE CUA DIEU AC ” cua tac gia Charles Colson va Nancy Pearcey. Sach duoc xuat ban nam 1999 boi nha xuat ban Tyndale House Publishers, Inc.  Do Tuyen Nguyen chuyen ngu.

 

               Chuong 6:        Mot Con Ran o Trong Vuon

 

       Nha than hoc Nigel Cameron noi rang “Su chan doan that dung ve tinh trang loai nguoi duoc ke het trong nhung trang dau tien cua sach SangThe Ky”. Trong nhung trang nay chung ta duoc biet Chung ta tu dau den, Muc dich cua chung ta la gi, va Dieu gi da lam cho the gioi sai trat.

      Khi Duc Chua Troi tao dung 2 con nguoi dau tien, Adam va Eve, Ngai dat de mot gioi han ve luan ly dao duc: “ Nguoi duoc tu do an hoa qua cac thu cay trong vuon , nhung ve cay biet dieu thien va dieu ac thi cho he an den, vi mot mai nguoi an chac se chet.” ( Sang The Ky 2: 16-17)

 

       Adam va Eve duoc phep tu do chon lua, mot la tin noi Duc Chua Troi va vang theo luat le cua Ngai hoac khong vang theo loi Ngai de roi nhan lanh nhung hau qua. Tat ca moi nguoi trong suot lich su loai nguoi da va dang phai duong dau voi su chon lua nay.

    Vang phuc Chua khong phai la tuan theo nhung luat le doc doan bi cuong bach boi mot vi thay ha khac . Vang phuc Duc Chua Troi la mot phuong tien de giup chung ta buoc vao mot cuoc song that, mot cuoc song day y nghia va co muc dich: “ Hay xem, ngay nay ta dat truoc mat nguoi su song va phuoc lanh, su chet va tai hoa, ……. Va hay chon su song, hau cho nguoi va dong doi nguoi duoc song.”

( Phuc Truyen Luat Le Ky 30:15,19)

     Su vang phuc khong phai chi co don gian ve nhung hanh dong ben ngoai. Vang phuc la su dap ung tu trong tam long chung ta doi voi Duc Chua Troi, la Dang Chan Than, la chon lua de biet , va de   het long, het y, het suc kinh men Gie Ho Va Duc Chua Troi.” (Phuc Truyen Luat Le Ky 6:5)

     Trung tam diem cua nhung dieu ran Duc Chua Troi khong phai la mot so nguyen tac hoac la mot ban liet ke ve nhung ky vong, ma trong tam cua nhung dieu ran Duc Chua Troi la MOI TUONG GIAO. Chung ta phai yeu Chua voi tat ca con nguoi cua chung ta.

     De sang tao nhung tao vat co moi tuong giao nay, Duc Chua Troi phai tao dung nhung con nguoi co kha nang chon lua. Day khong phai la nhung con bu nhin dang treo lo lung tu nhung soi day o tren khong trung nhung la nhung nhan vat quan trong thuoc ve tam linh co kha nang thay doi dong lich su qua nhung chon lua ma ho quyet dinh. Dieu nay khong co nghia la Kinh Thanh thua nhan khai niem ve su “Tu minh chon lua” cua xa hoi ngay hom nay nhu sau : Bat cu nhung gi toi chon lua o bat cu noi nao deu dung cho toi boi vi tren thuc te chinh toi chon no. Kinh Thanh co day rang Duc Chua Troi la thanh khiet ma luat le cua Ngai thiet lap mot tieu chuan ve dieu Dung va dieu Sai co gia tri bao quat va sieu viet. Su chon lua cua chung ta khong co tac dung gi ca tren tieu chuan nay. Su chon lua cua chung ta, noi mot cach don gian, xac dinh rang chung ta chap nhan tieu chuan cua Chua hoac choi bo no va nhan lanh hau qua.

 

LOI VAO CUA SU AC

 

       Duc Chua Troi la thien va su sang tao nguyen thuy cua Ngai la tot lanh. Ngai khong phai la tac gia cua dieu ac. Day la mot diem chinh yeu trong su giang day cua Co Doc Giao, boi vi neu Duc Chua Troi da tao nen dieu ac thi ban chat cua chinh Ngai se chua dung ca hai dieu Thien va Ac va se khong co hi vong ve dieu lanh se chien thang dieu ac. Cung se khong co nen tang cho giao ly ve su cuu roi vi Duc Chua Troi khong the cuu chung ta khoi dieu ac neu dieu ac do co  trong ban chat cua chinh Ngai. Cung se khong co nen tang nao de chong tra lai nhung bat cong va ap buc, nhung bao tan va bai hoai boi vi tat ca nhung dieu nay cung co the la nhung phan anh cua chinh ban chat Duc Chua Troi, vi the cho nen chung cung thuoc ve the gioi ma Ngai da tao dung nen.

      Su day do cua Kinh Thanh ve su sang tao nguyen thuy la tot lanh giai quyet hai van de triet ly quan trong: No giai nghia ve nguon goc cua dieu ac va no dat  hi vong chung ta vao su cuu roi ca nhan.

Neu con nguoi chung ta duoc tao dung voi mot khiem khuyet khong the tranh duoc thi su cuu roi can phai lam la loai nguoi chung ta can phai duoc pha bo va duoc tao dung lai tu dau. Nhung vi chung ta duoc tao dung that tot lanh cho nen su cuu roi co nghia la phuc hoi lai su hoan hao ma chung ta co khi duoc tao dung luc ban dau nhung da bi danh mat. Su cuu chuoc co nghia la phuc hoi lai va hoan tat muc dich nguyen thuy cua Duc Chua Troi.

      Nhung neu Chua la lanh va su sang tao cua Ngai la tot lanh thi nguon goc toi hau cua dieu ac la gi? 

      Mot lan nua chung ta tro lai nhung trang dau cua sach Sang The Ky ma o do chung ta duoc ke lai ve viec Eve bi cam do boi mot than linh quyen phep da hien hinh trong hinh the cua mot con ran va no dut nhet that la kheo leo nhung tu tuong bai hoai cua no bang cach dat ra nhung cau hoi rat la don gian: “ Ma chi! Duc Chua Troi ha co phan dan cac nguoi khong duoc phep an trai cay trong vuon sao?” ( Sang The Ky 3:1). Ke do, de tao nen nhung nghi ngo, no ben dut diem bang cach dua ra mot su mau thuan truc tiep voi loi thanh. Con ran manh dan tuyen bo: “ Hai nguoi chang chet dau” ( Sang The Ky 3:3). No da trang tron thach do le that bang mot dieu noi lao.

     Va con ran hoac than linh ac nay tu dau den?

     Trong suot lich su nhan loai, tat ca cac nen van hoa deu co mot vai quan diem ve dieu ac nhu la mot thuc the co that, mot suc manh duoc ca nhan hoa  nhu la mot ac qui, hoac mot than linh gian ac, hoac nhung triet gia goi la “ Su Hien Huu duong thoi”. Chi co trong Kinh Thanh moi cho chung ta biet nguon goc that cua suc manh ac ma nay.

     Co mot lanh vuc vo hinh cua cac than linh gom co ca nhung thien su tot lanh va nhung thien su sa nga goi la qui vuong, va co mot tran chien ve luan ly dao duc dang duoc dien ra trong the gioi vo hinh cung nhu trong the gioi huu hinh. Thinh thoang Kinh Thanh he mo tam man de cho chung ta thay mot phan ve  tran chien vo hinh do. Mot trong nhung nhan vat chinh trong tran chien nay la thien su sa nga ma truoc do da tung la mot than linh hoan hao. Thien su sa nga nay da lam mot quyet dinh ve luan ly dao duc de tao phan cung Duc Chua Troi. Than linh nay duoc goi la “ Ke to cao” , hoac “Sa Tang”, hoac “Ma Qui”.

      Trong chuong dau tien cua sach Giop trong Cuu Uoc, Sa Tang khoe khoan rang no tu do di day do ( Giop 1:7). Vai ngan nam sau, su do Phi E Ro ghi lai ro rang anh tuong nay cua Giop va bao cho chung ta biet truoc rang: “ ….ma qui nhu su tu rong , di rinh mo chung quanh anh em, tim kiem nguoi nao no co the nuot duoc”. ( I Phi E Ro 5:8)

      Trong cac sach Tin Lanh, chung ta hoc biet rang Giu Da da lam mot quyet dinh tai hai la lua phan Chua Jesus, “ …..qui Sa Tan vao long nguoi. (Giang 13:27)”.

Loi dien dat ron toc gay nay cho chung ta biet rang Ma Qui hoac Than Linh Ac co the di sau vao tan linh hon cua mot nguoi khi nguoi do lam mot quyet dinh phan Chua. Duc Chua Jesus canh giac chung ta rang cach thuc du do chu yeu cua Sa Tang la phinh gat: “ …. No von la ke noi doi va la cha su noi doi. (Giang 8:44)”

       Cau chuyen ve chinh Sa Tang sa nga khoi an sung duoc bat dau khi han tuyen bo y dinh cua minh la giong nhu Duc Chua Troi: “ Ta se len tren cao nhung dam may, lam ra minh bang Dang Rat Cao. ( E Sai 14:14)”. Ke den Sa Tang nhu Eve voi mot su cam do giong nhau: Neu nguoi an trai cay, nguoi se giong nhu Dang Chi Cao, co the xac dinh giua dieu thien va dieu ac. Nha than hoc Francis Schaffer cat nghia nhu sau: La tac gia cua Dieu Dai Doi, Sa Tang noi rang chung ta co kha nang giong nhu Duc chua Troi la co the lam ra tieu chuan dung va sai cho chinh chung ta. Day cung la dieu noi doi duoc lap di lap lai rat thuong luon va da duoc coi nhu la mot Dieu Khon Ngoan duoc nen van hoa va xa hoi hien dai chap nhan.

     Duong nhu chung ta co the tuong tuong rang khi Sa Tang du do Eve, mot nhom thien binh thien su dang yen lang hoi hop quan sat vi ho biet rang tat ca van mang cua lich su con nguoi dang nhu chi manh treo chuong. Chung ta cung co the cam nhan duoc tieng tho dai nao nuot cua tat ca cac thien binh thien su khi Eve dua tay ra hai trai cay. Ba ta da tin vao su noi doi.

    Sang The Ky 3:6 chep: “Nguoi nu ben hai an roi dua cho chong dung gan minh, chong cung an nua”. Nam ben trong nhung loi hoan toan don gian nay la su giai  thich ve tinh trang be tac cua con nguoi da duoc de len mot ganh nang voi nhieu noi dau don va kho nan tu the he nay noi tiep the he sau. Toi loi cua Adam va Eve khong phai la an mieng trai cay. Toi loi cua ho la tham lam co quyen phep giong nhu Chua, them khat nhung gi khong thuoc ve quyen cua ho. Ho choi bo ban chat cua ho la loai tho tao, bi gioi han, la tao vat huu han, va ho co gang tro thanh nhung gi ma ho khong the co duoc, do la su tham muon co than tanh. Ho muon chinh ho la chua cua ho.

 

TOI LOI ANH HUONG DEN TAT CA MOI DIEU

 

      Su chon lua duy nhat de khong vang loi mang linh thanh nay da dem cuoc chien tranh dao duc tu tren cac tung troi vao noi dau truong ha gioi voi nhung hau qua trai dai den cuoi cung cua lich su. Toi loi nguyen thuy xay ra trong vuon Dia Dang da anh huong den toan the nhan loai boi vi tat ca moi nguoi deu duoc sinh ra trong tinh trang xa cach Duc Chua Troi.

       Mot nguoi tre tuoi vua moi tin nhan Chua mot lan no hoi Nancy nhu sau: Co phai Adam va Eve chi la bieu tuong cho ca nhan loai va co phai su Sa Nga cua ho chi la bieu tuong cua toi loi lam bay rap chung ta sao? Khong phai vay vi day khong phai la chuyen than thoai hoang duong. Day la mot su chon lua co that da duoc quyet dinh boi nhung con nguoi that. Nhu Su Do Phao Lo tuyen bo nhieu lan trong tho La Ma doan 5 rang su Sa Nga cua Adam va Eve trong toi loi la mot su kien lich su cung nhu chuong trinh cuu chuoc cua Chua Jesus tren cay thap tu. Hay noi nguoc lai la boi vi su Sa Nga cua Adam va Eve that su la mot su kien lich su, Ngoi Hai cua Ba Ngoi Duc Chua Troi da phai buoc vao lich su chiu chet va song lai de dem den su cuu roi.

      Su cat nghia cua Kinh Thanh ve dieu ac khong phai la mot so luyen tap ve tri thuc hay la mot gia thuyet de giai nghia nhung gi sai trat trong the gian nhung no dem den mot thong diep khong the choi bo duoc cho moi ca nhan con nguoi, do la, moi nguoi chung ta deu da pham toi voi mot Duc Chua Troi thanh khiet. Nhu su do Phao Lo tuyen bo trong tho Ro-Ma 3:10 – 12 nhu sau:Chang co mot nguoi cong binh, dau mot nguoi cung khong….. Tat ca deu sai lac ca…….   .” Khi chung ta that su hieu ro nhung loi nay thi chung ta moi hieu thau duoc ban chat va tinh trang thuoc linh cua chung ta va co mot thai do ha minh. Chung ta nhan thuc rang tat ca chung ta duoc sinh ra trong the gian nay, khi dung truoc Duc Chua Troi, deu binh dang ve luan ly va dao duc, va tat ca deu can su cuu chuoc ma chi mot minh Duc Chua Troi moi co the cung cap.

      Hau het nhung quan diem ve nhan sinh tren the gioi ve mot duong gach de phan chia dieu thien va dieu ac giua nhung phan loai con nguoi voi nhau, giua nguoi Do Thai voi nguoi Ngoai Bang, giua dan da trang va dan khong phai la da trang, giua nguoi Ba La Mon va tien dan, giua giai cap tu san va giai cap vo san. Nhung Kinh Thanh day rang lan ranh gioi giua dieu thien va dieu ac phan chia moi tam long con nguoi. Dieu ac o trong chung ta. Chua Jesus phan: “ Chang su gi tu ngoai nguoi vao trong co the lam do day nguoi duoc, nhung su gi tu trong nguoi ra, do la su lam do day nguoi. ( Mark 7:15) .”  Dung truoc vi Quan Xet cua vu tru, chung ta thay deu pham toi. Tat ca chung ta deu co trach nhiem cho su do nat trong the gioi chung ta. Hon the nua, tat ca chung ta deu doi dien voi nhung hau qua khac nhau vua co tinh cach ca nhan va cung tong quat nua. Nhieu nguoi khong muon nghe hoac noi ve y tuong cua dia nguc hoac giang day ve de tai hinh phat doi doi. Nhung su day do ve Dia Nguc la mot giao ly chinh cua Co Doc Giao chinh thong. Duc Chua Troi la Chua cua su yeu thuong, nhung Ngai cung la Chua cua su cong chinh, va cong chinh can ca hai thien dang (la phan thuong cho nhung ke cong chinh ) va dia nguc (la hinh phat cho nhung ke ac). Su trung phat thanh nay nghe co ve mat hung va vo nhan dao, nhung thuc tai cua toi loi lam cho nhung dieu chon lua cua chung ta day y nghia va cho con nguoi chung ta day nhan pham. Boi vi neu nhung hanh dong cua chung ta khong di kem theo voi nhung hau qua chu yeu thi nhung hanh dong do se tro nen vo nghia. Va lai, se khong co trach nhiem cho nhung hanh vi ve luan ly dao duc va vi the, khong co ly do de lam nhung dieu dao duc, va noi cho cung se khong co nen tang cho mot xa hoi van minh.

      Nhung co ke nghi ngo hoi rang, con ve so phan nguoi chua bao gio nghe Tin Lanh thi se ra sao? Su Do Phao Lo noi rang tat ca chung ta khong ai co the chua minh duoc boi vi  dieu chi co the biet duoc ve Duc Chua Troi thi da trinh bay ra cho ho, Duc chua Troi da to dieu do cho ho roi ( Romans 1:19-20)”. Chung ta chiu trach nhiem ve nhung gi chung ta biet ( noi nhu vay khong co nghia la chung ta khong phai chiu trach nhiem cho nhung gi chung ta khong biet ).

      Va khi chung ta chong lai hoac lam trai nguoc voi nhung gi chung ta biet dung va that thi tu nhien chung ta se ganh lay nhung hau qua.

     Dau vay, Duc Chua Troi luon co mot duong loi giai thoat cho chung ta. Ngai san sang va bang long tha thu va phuc hoi chung ta lai. Su Cuu Chuoc hoan toan ma chung ta se doc tiep trong chuong ke la su du bi cua Duc Chua Troi de giai thoat chung ta tranh khoi nhung hau qua ma chung ta that dang nhan lanh.

 

 

 TOI MOI SU HU NAT

 

     Hau qua cua toi loi anh huong den moi thu tu cua muon vat. Hau het moi nguoi deu co mot su hieu biet han hep ve danh tu “ TOI LOI “. Chung ta co khuynh huong suy nghi rang Toi Loi co nghia la chung ta vi pham mot so luat le, gay ra mot so loi lam. Co phai vi vay ma chung ta xin loi va tiep tuc voi cuoc song cua chung ta hang ngay khong? That sai lam roi. Toi loi co tam muc nghiem trong hon nhung vi pham ve luat le.

     Duc Chua Troi tao dung mot the gioi duoc cau ket voi nhau rat la phuc tap. Moi phan cua cau ket nay deu tuy thuoc va rang buoc vao nhau. Tat ca deu duoc chi phoi boi mot so luat le ve thu tu va dung hoa. Toi loi anh huong den tat ca moi phan tu cua su thu tu va dung hoa do, va no bop meo, lam ran nut, lam sai trat, va lam hu hong tat ca moi su.

    Thu nhat, Toi loi lam tan vo moi tuong quan cua chung ta doi voi Duc Chua Troi. Dieu dau tien ma Adam va Eve lam sau khi ho an trai cam la gi? Ho co gang tron tranh Chua. Boi vi toi loi, loai nguoi bi mac cam va so Chua. Day khong phai la loai mac cam khong that boi vi do loan than kinh, hoac la nhung chuong ngai vat bat binh thuong lam ngan tro mot cuoc song day y nghia va mot cuoc doi tu do phong tung nhu cac nha tam ly tri lieu hien dai nhan dinh. Khong phai vay. Mac cam toi loi that la mot dau hieu tu ben trong tam long khi chung ta lam dieu gi sai quay cung nhu cam giac dau don la dau hieu ve mot dieu gi sai trat khi chung ta lam the xac chung ta bi thuong. Khi chung ta dat tay tren lo lua, cam giac dau don vi bi phong noi voi chung ta rang chung ta can phai thay doi dieu ma chung ta dang lam ( Chung ta can phai rut tay chung tar a khoi lo nong ).Dien tien ve mac cam toi loi cung vay. Do la y thuc tu trong sau tham cua con nguoi chung ta la chung ta da vi pham luat le van hanh trong vu tru va da lam tan vo moi tuong giao cua chung ta voi Dang Tao Hoa.

    Thu hai, Toi loi lam chung ta xa cach lan nhau. Adam lien bat dau do loi cho Eve ve hanh dong cua ong va Eve nguoc lai do loi cho con ran da du do ba. Lan tranh, do loi, buoi moc, lan luot, cay dang, len minh kieu ngao – tat ca nhung yeu to cua mot xa hoi do vo va bai hoai da duoc phoi bay ra trong nhung chuong dau tien cua sach Sang The Ky.

     Thu ba, Su Sa Nga anh huong den tat ca muon vat. Vi Adam va Eve duoc Chua cho phep cai quan nhung gi Ngai da sang tao, su phan loan cua ho da cham chich nhung lon xon vo trat tu vao trong tat ca su tao dung cua Chua. Day la mot diem kho hieu doi voi nen khoa hoc hien dai cua chung ta, nhung Kinh Thanh day ro rang rang toi loi da lam do vo va xao tron cac trat tu ve thuoc the cung nhu dao duc. Chua da canh giac Eve rang su sanh no va cuoc song gia dinh, vi hau qua cua toi loi, se tro nen dau kho va buon chan ( xem Sang The Ky doan 3 ). Noi mot cach chac chan la trong moi tuong giao mat thiet gia dinh chung ta bi dau kho voi noi dau buon xe ruot sau xa. Ke den Chua canh giac Adam rang khi ong cay cay va trong trot, dat se sanh ra gai goc va tat le  (Sang The Ky 3:17-19). Su lam viec luc ban dau day sang tao va y nghia da tro thanh vat va va cuc nhoc.

     Cuoi cung Chua phan voi Adam va Eve rang ho se tro ve bui dat boi vi tu do  ho da duoc tao dung. Noi theo nghia khac, su chet va nhung gi di truoc no nhu binh hoan va kho dau se tro thanh mot phan kinh nghiem con nguoi. “Su Chet  khong co cho dung trong su sang tao nguyen thuy “ nhu C. S Lewis da viet. Su chet di vao trong kinh nghiem chung ta boi vi chinh the gioi thuoc the gom co nhung the xac chung ta deu bi tan pha boi Su Sa Nga. “Khong phai ban chat cua linh hon xa roi the xac, nhung la the xac (bi bien chat boi Su Sa Nga) roi bo linh hon.” Chinh muon vat o trong gong xieng hu nat cho toi su cuu chuoc cuoi cung (Romans 8:21).

      Noi mot cach ro ret, Su Sa Nga khong phai la mot hanh dong bat thuan phuc biet lap co the va sua lai mot cach nhanh chong. Moi khia canh cua cong trinh sang tao tot dep cua Duc Chua Troi deu bi lam cho hu hong boi su phan loan cua con nguoi. Day la ly do tai sao nhung nha cai cach ton giao o vao the ky 16 da mo ta ban chat cua con nguoi nhu la “Hoan Toan Suy Doi”. Dieu nay khong co nghia la ban chat loai nguoi hoan toan bi hu hong va thoi nat boi vi o giua vong toi loi, chung ta van con mang tren nguoi chung ta hinh anh cua Duc Chua Troi, cung nhu khuon mat de thuong cua mot dua tre bi lem luot boi nhung vet bun nho. Theo nhung nha cai cach ton giao nay, Su Hoan Toan Suy Doi co nghia la moi phan cua con nguoi chung ta gom co tri thuc, y chi, cam xuc va the xac deu phoi bay nhung hau qua cua toi loi. Khong co phan nao ma khong bi dung cham boi su sa nga cua Adam va Eve. Thi du Chua tao dung tinh duc la mot dieu tot nhung no thuong bi meo mo boi duc vong va khong trung thanh voi nhau. Cung giong vay, chinh quyen duoc thanh lap de giu gin trat tu nhung no co the bi thoai hoa va tro thanh bao tan va ap buc. Kha nang con nguoi ve sang tao nghe thuat la tot nhung no co the bi bop meo de roi tro thanh nhung su phan loan va phong tung bua bai. O noi Su Sa Nga, moi phan cua muon vat deu bi chim ngap trong nhung hon loan cua toi loi va moi phan deu cau cuu su cuu chuoc. Chi co quan diem nhan sinh cua Co Doc Giao moi gin giu 2 le that sau day duoc quan binh:

·        Su tan pha tot buc do toi loi gay ra.

·        Niem hi vong ve su phuc hoi lai nhung tot lanh duoc tao dung luc ban dau.

 

 

CAI GIA PHAI TRA

 

      Chi co quan niem ve toi loi va trach nhiem dao duc cua Co Doc Giao moi cho chung ta mot duong loi dua tren ly tri de hieu va xep dac thu tu cuoc song cua chung ta. Mot sinh vien ngoai quoc cua chuong trinh trao doi sinh vien quoc te trong lop hoc ve luan ly dao duc cua Nancy lam sang to dieu nay. Trong mot cuoc bien luan ve ban chat cua trach nhiem dao duc, mot sinh vien no co cau hoi nhu sau: Chung ta chiu trach nhiem voi ai? Noi cho cung, y niem ve trach nhiem se khong nghia ly gi tru phi chung ta chiu trach nhiem voi mot nguoi nao do. Mot sinh vien khac tu nguyen tra loi: Chung ta chiu trach nhiem voi nguoi khac. Thi du, neu ban chay xe dung phai mot dua tre, ban chiu trach nhiem voi cha me cua dua tre. Sinh vien ngoai quoc khang khang hoi rang: Ai bao va bat ban chiu trach nhiem voi cha me cua dua tre? Mot sinh vien thu ba noi lieu rang: Chung ta chiu trach nhiem voi xa hoi. Xa hoi dua ra nhung luat le ma chung ta phai tuan theo va xa hoi bat chung ta phai chiu trach nhiem. Sinh vien ngoai quoc lai hoi: Ai cho xa hoi cai quyen han do? Cau tra loi dang lon von trong dau nhieu sinh vien khac la chung ta chiu trach nhiem toi hau voi Duc Chua Troi. Cac quan diem khac co the bi thach thuc boi cau tra loi nay. Neu chi co mot Dang Toi Cao, mot Dang hoan hao ve dieu lanh va cong chinh thi phai co mot Toa An Toi Cao ma truoc toa an do tat ca chung ta deu phai chiu trach nhiem cho nhung hanh dong cua chinh minh. Nhung trong lop hoc cua truong dai hoc ngoai doi khong ai dam noi len dieu do. Vi vay cac sinh vien ban cai trong vong lan quan voi hi vong la ho co the tim ra mot vai nen tang, hoac phuong thuc nao do cho trach nhiem ve luan ly dao duc ma khong doi hoi ho phai nhan biet mot Quyen Han Thanh. Lop hoc tren dai hoc khong phai chi la noi ma “Noi chuyen ve Duc Chua Troi” la mot dieu cam ky. Trong nhieu lanh vuc cua nen van hoa hien dai, chuyen tin tuong noi Duc Chua Troi co the chap nhan duoc neu ban giu tin nguong cua ban trong cai hop rieng cua ban. Tuy vay Co Doc Giao se khong bi coi nhu la chuyen rieng tu vi day khong phai la tin nguong ca nhan ma do la le that cat nghia ve tat ca moi thuc tai. Co Doc Nhan phai hoc cach lam the nao de pha vo ra khoi cai hop cua minh va tham nhap vao nhung moi truong khong co thien cam doi voi duc tin cua chung ta va lam cho moi nguoi thay ro cai tinh trang tien thoai luong nan cua con nguoi ma trong do ho phai doi dien va chung ta cung bay to cho ho biet rang tai sao chi co quan diem nhan sinh cua Co Doc Giao moi la su giai dap co ly tri. Ke khong tin phai duoc giup do nhu the nao de nhan biet rang ho dang o trong mot tinh trang be tac khong the dung tung duoc. Mot mat, het thay chung ta deu hi vong song trong mot xa hoi ma noi do quyen han thanh duoc ton trong va chung ta khong phai so bi luong gat, bi cuop boc hoac bi giet hai. Mot mat khac, co nhieu nguoi trong chung ta khong muon minh thuan phuc vao quyen han thanh va cung  khong muon chap nhan mot nguon chan ly dao duc sieu viet nao tu ben ngoai lam gioi han nhung hanh vi cu chi cua minh. Chap nhan dieu nay cung giong nhu chap nhan mot cu dam dap vao su kieu ngao va ich ky cua con nguoi. Chap nhan dieu nay cung giong nhu bang long choi bo su Chon Lua la quyen han toi hau cua chinh minh va choi bo rang con nguoi chung ta la nhung ca nhan tu tri va doc lap ve luan ly va dao duc. Con gi te hai hon nua la khi chung ta khong song dung theo chan ly sieu viet, chung ta o trong mot vi tri rat la khong thoai mai la chang nhung phai thu nhan toi loi truoc toa an thanh ma con phai chap nhan nhung hau qua. Do la cai gia ma chung ta phai tra cho su chap nhan cau giai dap ve nhan sinh quan cua Co Doc Giao.

      Nhung cai gia phai tra cho su choi bo ve nhan sinh quan Co Doc Giao thi cao hon nhieu. Khi luan ly dao duc bi giam xuong thanh nhung dieu ua thich ca nhan va khi khong mot ai bi bat buoc phai chiu trach nhiem ve hanh vi luan ly dao duc cua minh thi xa hoi se chong roi vao su lon xon. Nhung ke giup vui van nghe tong thai nhung rac ruoi lam nho nhop nhung vi giac cua con cai chung ta, nhung nha chinh tri ngoay lo tai chung ta trong khi moc tui chung ta, nhung pham nhan khung bo duong pho chung ta, nhung cha me bo phe con cai minh va nhung dua tre lon len khong co mot luong tam dao duc. Ke den khi mot xa hoi vo chinh phu vo trat tu tro nen lan tran o bat cu mot quoc gia nao, cong dan quoc gia do tro thanh nhung ung vien dau tien dua day den mot vi lanh dao theo kieu chuyen che doc doan va vi nay se dua  de nghi sua chua lai tat ca. Dang buon thay luc do nhieu nguoi da chan ngay mot chinh quyen vo trat tu va hon loan chon nen ho san dang trao doi su tu do cua ho de hoi phuc lai trat tu xa hoi cho du ho co phai bi thong tri o duoi mot ban tay sat. Nhung nguoi Duc da lam dung nhu vay khi ho hoan nghinh Hitler vao nam 1930, va nguoi Y cung vay, ho san sang theo Mussolini la ke da hua lam cho xe lua khoi hanh dung gio.

     Chung ta phai moi goi moi nguoi doi dien voi mot su chon lua cua ngay hom nay ve mot nhan sinh quan cho rang ban tinh con nguoi chung ta tot dep tu nhien hoac ve mot nhan sinh quan nhan biet mot tieu chuan sieu viet va trach nhiem cua chung ta doi voi toi loi khi dung truoc mot Duc Chua Troi thanh khiet. Su chon lua dau di nhien dua toi mot chinh the vo luan vo dao duc va hon loan va mo cua cho mot chinh the doc tai. Su chon lua thu nhi dem den mot xa hoi trat tu co luan ly dao duc va co trach nhiem.

    Khi nha than hoc Do Thai ten la Dennis Prager trinh bay nhung bai hung bien, ong thuong hoi nhung thinh gia cua ong hay tuong tuong rang ho dang di vao mot con duong hem cua thanh pho luc troi toi va thinh linh ho gap mot nhom thanh thieu nien dang tien ve ho. Prager ke tiep hoi: Qui vi co thay so hai hoac vung long khi nhom thanh thieu nien nay dang mang tren tay nhung quyen Kinh Thanh va ho vua roi khoi mot buoi hoc Kinh Thanh. Cac thinh gia cuoi va thua nhan rang ho cam thay duoc vung long. Su pho thac noi le that Kinh Thanh dua dan den hanh vi cu chi co le do va lich su hon.

    Bang nguoc lai, khong ai nhin vao lich su cua chinh the ky chung ta dang song co the nuot troi duoc cai khai niem la neu con nguoi duoc giai phong khoi nhung ap buc cua nhung truyen thong va luat le ve luan ly dao duc thi ho se tro nen tot lanh va rong luong. Tat ca nen van minh tu luc ban dau deu biet rang vo luat le dua toi tan bao va da man. Ngay ca nhung ke trom cuop cung co nhung qui tac ve danh du cua ho. Nhung luat le ve dao duc khong phai la nhung luat le cung ngat dung de dan ap va gioi han ban chat that cua chung ta nhung chung la nhung dieu huong dan giup chung ta tro thanh nhung tao vat theo y muon cua Duc Chua Troi luc Ngai tao dung muon vat. Khi chung ta thau hieu duoc dieu nay, chung ta se thay rang nhung tieu chuan dao duc lam cuoc doi co suc song, mot cuoc doi co y nghia, mot cuoc doi phong phu voi nhung le that.

   Truong hop can duoc lam sang to la giao ly rat thuc te cua Kinh Thanh ve toi loi la su bao ve duy nhat chong lai mot su doc tai ca nhan nhu cua Charles Dederick hoac mot su bao tan khong tinh nguoi cua mot chinh quyen kieu ngao. Su chap nhan  giao ly Kinh Thanh ve toi loi da mang den cho nguoi Hoa Ky mot trinh do ve quyen tu do truoc kia chua he co trong lich su ma ngay hom nay chung ta van con tan huong. Nhung vi sang lap nuoc My da lap ra he thong “Kiem Soat va Quan Binh” duoc ap dung trong moi nganh cua chinh quyen boi vi ho biet rang he thong nay rat can de ngan chan long tham va ham quyen co vi. James Madison da cat nghia nhu sau: “Nhung co cau nay de long tham choi voi long tham va kho co the cho bat cu mot thanh phan nao cua chinh quyen lan chime quyen hanh ma khong bi kiem soat.”

    Nhung gioi han ve quyen hanh nhu vay bao ve chung ta that tot dep hon bat cu nhung van kien nao duoc soan thao de bao dam nhan quyen. Sau het, hien phap cua Cong San Lien So co chua dung mot danh sach voi vo so quyen han  dai hon ca Ban Tuyen Ngon Dan Quyen cua chung ta, nhung mot van kien nhu vay khong co ich loi gi vi no khong co nhung gioi han ve quyen han.

    Chung ta can hoi thuc nhung nguoi lang gieng hoai nghi cua chung ta dua ra nhung dieu quan trong phai co ly ve quan diem nhan sinh cua ho. Choi bo thuc tai cua toi loi co ve nhu lam cho chung ta cam thay duoc giai thoat va de me nhung cuoi cung no lam mat pham gia con nguoi va tao nen su bai hoai. No choi bo tinh chat quan trong cua nhung chon lua va hanh dong cua chung ta, va no mo troi cai duc vong tan te nhat cua chung ta. Co Doc Giao, trai lai, lam cho chung ta quan tam den nhung van de cua xa hoi nhu an sinh xa hoi, toi ac, nhan quyen, giao duc. Co Doc Giao cung cap dieu can ban cho mot he thong an sinh xa hoi la long thuong xot va su thach thuc co tinh cach dao duc de cung co pham gia va long tu trong cua nguoi nhan tro cap. Co Doc Giao ho tro mot he thong cong ly hinh su giup con nguoi co trach nhiem voi nhung hanh dong cua minh thay vi lam giam thap dia vi cua ho nhu la nhung ca nhan ve luan ly dao duc thanh nhung nan nhan cua tam ly. Co Doc Giao tao nen can ban cho mot hoc thuyet vung chac ve nhan quyen bang cach xem tat ca moi nguoi deu duoc tao nen mot cach binh dang boi Duc Chua Troi va tat ca cung deu sa nga ngang nhau. Co Doc Giao Duc doi xu cac tre em nhu la nhung con nguoi co pham gia duoc tao dung trong hinh anh cua Duc Chua Troi. Trong moi mot lanh vuc nay, nhu chung ta da doc qua o nhung chuong dau, mot su so sanh da phoi bay mot su pha san hoan toan cua chu nghia xa hoi khong tuong hien dai va chu nghia trong yeu cua no ve ban tinh thien lanh tu nhien cua con nguoi.

 

VAI TUONG DAO LON

  

       Le di nhien quan niem ve toi loi khong phai chi la mot van de nhan sinh quan ma thoi nhung day cung la mot van de soi noi co tinh cach ca nhan. O vao lan muc nay, mot su thau triet that su ve tinh trang bai hoai cua con nguoi se dua dan chung ta den cung Duc Chua Troi khi chung ta tim kiem mot giai dap cho van de toi loi ca nhan cua chung ta. Thay vi co gang chon dau  toi loi o duoi mot so tang lop danh tu tam ly ma o noi do no se khong bao gio bi chon vui. Chung ta co the doi dien truc tiep voi toi loi chung ta vi biet rang Duc Chua Troi se cung cap mot loi thoat cho chung ta.

      Chung ta thuong nghe noi rang ton giao chi la mot dieu thoa long ham muon. Day la ly luan cua Freud khi ong noi rang: Co Doc Giao la mot ao tuong ma con nguoi phat minh ra de thoa man nhung nhu cau ca nhan khac nhau. Dung la co nhung dieu ich loi ve tam ly duoc tim thay trong su tin tuong noi Duc Chua Troi. Nhung hoc thuyet ve tam ly xoa diu la mot tro choi ma ca hai phia deu co the tham du vi chung ta cung co the noi rang cung co mot so ich loi ve tam ly cho su KHONG tin tuong noi Duc Chua Troi. Noi tom lai, cai y tuong ve Duc Chua Troi vua lam nguoi ta boi roi va cung vua an ui nua (it nhat trong mot thoi gian ngan). Co ai muon dep bo nhung so thich ca nhan va bat nhung tu tuong va hanh dong cua minh phai chiu trach nhiem voi mot tieu chuan dao duc tuyet doi? Co ai muon di xa hon nua bang cach thu nhan nhung vi pham minh va xung nhan rang minh da pham toi truoc Duc Chua Troi thanh khiet? Co ai muon trao gia tai minh cho ke khac? Co ai muon chiu kho vi ke khac?

      That vay, chung ta co the ly luan rang cai chuyen hoang duong ve tinh chat thien lanh cua con nguoi bi ap dat boi nen van hoa hien dai duoc tam ly hoc cua hoc thuyet vo than giai nghia that hay. Chinh hoc thuyet nay la mot hinh thuc cua su thoa long ham muon, mot su qua them muon cua con nguoi duoc tu do thoat khoi nhung quyen luc ben ngoai hoac bat cu mot nguon goc dao duc sieu viet nao. Con nguoi co the cam thay thoai mai va yen tam hon khi ho tin tuong vao cai giao dieu ve “cai toi tu tri va doc lap” boi vi chinh cai toi nay lam nguoi ta cam thay yen tam vi khong co mot chan ly khach quan nao duoc phep doi hoi con nguoi bat cu dieu gi va nhung dieu Dung va Sai tuy thuoc vao su chon lua cua chinh con nguoi cung nhu con nguoi chinh minh co the tao ra nhung chan gia tri tu cho khong co nao do. Moi ca nhan la mot vi “chua nho” va co kha nang tao dung mot the gioi rieng tu cho chinh minh. Nguoi ta co the ky thac chinh con cai minh vao su chet ma khong bi trung phat nhu truong hop triet gia Jean Jacque Rouseau da lam.

     Khong co Duc Chua Troi, khong co toi loi, cung khong co mac cam toi loi. Con nguoi o tren ngai vang, va tat ca moi su deu tot dep tren the gioi. Hen chi mot the gioi khong tuong than tien ban dau nghe co ve hap dan va loi cuon.

    Dao lon vai tuong bang cach nay, chung ta co the chung to voi moi nguoi la chien luot dua nhung tu tuong vao trong tro choi ve thoa man long ham muon duoc coi nhu la mot con dao hai luoi. Sau do chung ta co the leo lai cuoc dam thoai tro lai van de thuc te rang: Loi xac nhan thang thang cua Co Doc Giao la dung. No phu hop voi kinh nghiem cua chung ta hon bat cu nhan sinh quan nao khac. No hop voi thuc te. No co ly. No giai dap nhung thac mac ve su hien huu. Day vay, co mot cau hoi ma moi nguoi nhay cam thuong hay neu ra la: Lam the nao Duc Chua Troi la thien ma van cho phep dieu ac xay ra? Trong nhung luc buon chan, ke tin cung nhu ke khong tin deu phai doi dien voi dieu duong nhu mau thuan nay. Tai sao Duc Chua Troi yeu thuong de cho nghung tao vat Ngai bi kho so? Ngay ca bo oc nao thong minh nhat o vao the ky chung ta cung bi khung lai boi cau hoi nay, vao vao truong hop nay, no tao thanh mot hang rao ngan can bi dat o giua nguoi do va Duc Chua Troi ma nguoi do biet rang Ngai that co hien huu.