Ngày 20

Nói Lời Khôn Ngoan

“Lưỡi hiền lành giống như một cây sự sống; song lưỡi gian tà làm cho hư nát tâm thần” (câu 4).

Câu hỏi suy ngẫm: Nói lời khôn ngoan bao gồm những phương diện nào? Nói lời khôn ngoan đem đến ích lợi gì? Bạn thường thiếu sót phương diện nào? Bạn làm gì để có thể nói lời khôn ngoan?

Vì lời nói rất quan trọng nên trải suốt sách Châm Ngôn, Vua Sa-lô-môn đã nhấn mạnh nhiều lần trên nhiều khía cạnh khác nhau. Môi miệng người thông sáng có sự khôn ngoan (10:13), người ác dùng môi miệng làm hại người lân cận (11:9), môi chân thật bền vững đời đời (12:19), môi người khôn ngoan bảo vệ người (14:3) v.v… Trong bốn câu Châm-ngôn hôm nay, một lần nữa Vua Sa-lô-môn nhắc nhở phải biết nói lời khôn ngoan. Ông cho biết nói lời khôn ngoan phải đạt được cả hai phương diện nội dung lời nói và thái độ.

Về phương diện nội dung, lời khôn ngoan phải “truyền ra sự tri thức” giúp người nghe nhận được kiến thức, sự hiểu biết để được gây dựng. Nội dung lời nói cũng phải hướng người nghe đến sự hiểu biết giá trị đạo đức, sự thánh khiết, công bình của Đức Chúa Trời. Lời nói phải xuất phát từ tấm lòng ngay thẳng, chân thật, nội dung bày tỏ tình yêu thương. Con người không thể dùng mắt thường mà thấy được lòng người, nhưng “Con mắt Đức Giê-hô-va ở khắp mọi nơi, xem xét kẻ gian ác và người lương thiện” (câu 3). Vậy nên hãy cẩn thận về nội dung chúng ta nói ra.

Về phương diện thái độ, lời nói khôn ngoan phải được trình bày cách tinh tế. Chẳng phải lời nói có nội dung đúng, ngay thẳng là đủ, nhưng lời nói phải đúng lúc, đúng đối tượng, và đúng cách. “Lời đáp êm nhẹ làm nguôi cơn giận; còn lời xẳng xớm trêu thịnh nộ thêm” (câu 1). Nói lời khôn ngoan là nói lời êm dịu, mềm mỏng, nhẹ nhàng đem lại sự khích lệ cho người nghe, và phải tránh tranh luận vô ích. Lời nói hiền lành ở đây được so sánh với “cây sự sống” (câu 4), là lời nói hướng dẫn người nghe nhận biết Nguồn Sự Sống, giúp họ hướng đến sự phục hồi vĩnh cửu nơi thiên đàng (xem Châm-ngôn 3:18; 11:30; Khải Huyền 2:7; 22:2). Giữa một thế giới trầm luân trong tội lỗi bởi vô vàn những lời dối trá, vô luân, nếu ai ăn được trái “cây sự sống” sẽ được sống đúng nghĩa.

Nói lời khôn ngoan rất ích lợi vì mang lại hòa bình thay vì chiến tranh, yêu thương thay vì thù ghét, hòa giải thay vì bất đồng, chân thật thay vì dối trá, gây dựng thay vì đánh đổ, và sự sống vĩnh cửu thay vì hư nát tâm linh. Trước giả thư Gia-cơ viết: “Nhưng sự khôn ngoan từ trên mà xuống thì trước hết là thanh sạch, sau lại hòa thuận, tiết độ, nhu mì, đầy dẫy lòng thương xót và bông trái lành, không có sự hai lòng và giả hình” (Gia-cơ 3:17). Cầu xin Chúa cho mỗi chúng ta trở nên một sứ giả hòa bình, học, hiểu và luôn nói lời khôn ngoan.

Những lời bạn nói có thật sự là lời khôn ngoan chưa?

Tạ ơn Chúa về bài học Nói Lời Khôn Ngoan. Cầu xin Chúa giúp con cẩn thận từ nội dung đến phương cách trình bày để luôn nói ra những lời khôn ngoan, bày tỏ sự yêu thương, công chính của Chúa để gây dựng lẫn nhau, giúp nhau sống hài lòng Chúa.