Trang Chủ :: Chia Sẻ

          Đây là bài thứ nhất trong loạt bài đời sống sáng suốt, đời sống sẵn sàng, đời sống sốt sắng và đời sống siêu thoát.

          Thời xưa có câu: Khôn chết, dại chết, biết sống. Thời nay lại có câu: Chỉ biết đủ để tạo nên khó khăn, rắc rối. Chuyện vui sau đây phần nào có thể làm sáng tỏ hai ý này:

Có một tu sĩ, một luật sư và một kỹ sư bị đem ra xử trảm. Bước ra đoạn đầu đài, họ được lựa chọn nằm ngửa hoặc nằm sấp tùy ý khi đưa đầu vào máy chém.

Tu sĩ nói:

- Tôi sẽ ngửa mặt lên nhìn trời vì Chúa ngự trên đó và tôi có thể nhìn thấy Chúa trên đường tới thiên đàng.

Dứt lời, ông đường hoàng bước tới, đưa đầu vào máy chém. Đao phủ thả lưỡi dao và nó lao xuống cách cần cổ của vị tu sĩ vài đốt tay thì dừng lại. Cho rằng đức tin của ông đã lay động lòng nhân từ của Chúa, đao phủ trả tự do cho ông ta.

Đến lượt ông luật sư bước lên đoạn đầu đài. Ông nghĩ thầm: "Nếu vị tu sĩ kia may mắn nhờ ngửa mặt lên trời, biết đâu mình cũng vậy" và chọn được chặt đầu trong thế nằm ngửa.

Y như lần trước, lưỡi dao lại hạ xuống cách cần cổ ông luật sư vài đốt tay. Ông kêu lên:

- Các người không thể hành quyết ta hai lần vì một tội được.

Thế là ông được tha chết.

Đến lượt người kỹ sư, khi đưa đầu vào máy chém, ông cũng chọn tư thế nằm ngửa và không ngừng suy nghĩ về điều kỳ diệu vừa xảy ra. Chợt nhận ra điều gì, ông la lớn:

- Chờ chút đã! Nếu mấy người đổi chỗ sợi dây xanh và sợi dây đỏ cho nhau, lưỡi dao sẽ không bị kẹt nữa.

Kết quả là sau khi làm theo lời của tội nhân thứ ba, máy chém đã hoạt động đúng như nó đã được chế tạo. Người kỹ sư kia có phải là người khôn chăng? Nếu khôn thì đã không đến nỗi phạm tội tử hình. Y có phải là kẻ dại chăng? Đúng như vậy. Tuy y có kiến thức kỹ thuật thật nhưng lại không xử dụng kiến thức đó đúng lúc, đúng chỗ, đúng hoàn cảnh. Y chỉ biết vừa đủ để rước họa vào thân.

          Trong thời đại tin học (information age), nhiều người cần xử dụng máy điện toán. Máy điện toán bao gồm hai phần chính: phần thiết bị (hardware) và phần nhu liệu (software). Khi xử dụng máy, nếu không biết rõ, người xử dụng máy nên học hỏi và tìm hiểu chức năng của máy và tác dụng của những mệnh lệnh quan trọng chẳng hạn như mệnh lệnh format, purge, hoặc plow; khi nhận điện thư có văn kiện đính kèm, phải cẩn thận và biết xuất xứ.

          Người xưa cũng có câu nói: Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng; không biết người, không biết mình, trăm trận đều thua (tri bỉ tri kỷ, bách chiến bách thắng; bất tri bỉ bất tri kỷ, bách chiến bách bại). Có chuyện vui khác nữa về mẫu đối thoại giữa ba tù nhân và viên cai ngục mắt lé.

Ba tù nhân đứng trước một cai ngục mắt lác. Cai ngục trợn mắt nhìn tù nhân A, hằm hằm hỏi:

-   Mày tên gì?

Tù nhân B vội nói:

-   Dạ, tôi tên Ali.

Cai ngục nhìn sang tù nhân B hét lên tức giận:

-   Tao không hỏi mày.

Tù nhân C sợ quá hét lên:

-         Nhưng, tôi có nói gì đâu.

Nếu ba tù nhân biết rõ ông cai ngục mắt lé và biết rõ lé bên nào thì có lẽ học đã không chọc cho ông ta tức giận thêm.

Chuyện vui thứ ba là chuyện của một người lanh trí nên đã không bị phạt nặng:

Tại một doanh trại quân đội:

- Chà, ở đây có nhiều xe quá.

- Vâng, có 5 xe tăng, 10 xe lội nước, 15 xe vận tải GMC, lại thêm chiếc xe jeep chở ông đại tá khó tánh chạy lòng vòng...

- Anh có biết anh đang nói chuyện với ai không, chính là ông đại tá khó tánh đó!

- Vậy chớ đại tá có biết đại tá đang nói chuyện với ai không?

- Không.

- Thế thì may quá. Xin lỗi đại tá.

Vừa nói xong, trong đêm tối, anh lính lanh trí co giò chạy mất tiêu.

Trên đây chỉ là những chuyện vui nhỏ nhặt. Sự khôn lanh vụn vặt tuy có thể giúp chúng ta đối phó với một số khó khăn nho nhỏ trong đời sống nhưng không thể giúp chúng ta vượt qua những thách thức nghiêm trọng. Đứng trước những thách thức nghiêm trọng hoặc trách nhiệm to lớn, chúng ta cần sự khôn ngoan thiên thượng. Đó là điều Sa-lô-môn ngày xưa đã nài xin Chúa. I Các Vua 3:5-14 thuật lại việc này:

⁵ Tại Ga-ba-ôn, lúc ban đêm, Ðức Giê-hô-va hiện đến cùng Sa-lô-môn trong cơn chiêm bao, và phán với người rằng: Hãy xin điều gì ngươi muốn ta ban cho ngươi. ⁶ Sa-lô-môn thưa rằng: Chúa đã lấy ơn lớn đãi kẻ tôi tớ Chúa, là Ða-vít, cha tôi, theo như người lấy sự trung tín, sự công bình và lòng ngay trọn vẹn mà đi trước mặt Ðức Giê-hô-va; lại Chúa có giữ ơn lớn ấy cho người, mà ban cho người một con trai ngồi trên ngai của người, y như đã có ngày nay. ⁷ Giê-hô-va Ðức Chúa Trời ôi! bây giờ Chúa đã khiến kẻ tôi tớ Chúa trị vì kế Ða-vít, là cha tôi; nhưng tôi chỉ là một đứa trẻ nhỏ chẳng biết phải ra vào làm sao. ⁸ Kẻ tôi tớ Chúa ở giữa dân của Chúa chọn, là một dân đông vô số, không thể đếm được. ⁹Vậy, xin ban cho kẻ tôi tớ Chúa tấm lòng khôn sáng, để đoán xét dân sự Ngài và phân biệt điều lành điều dữ; vì ai có thể đoán xét dân rất lớn này của Chúa?

¹⁰Lời của Sa-lô-môn đẹp lòng Chúa, vì người đã cầu xin sự đó. ¹¹Ðức Chúa Trời phán với người rằng: Bởi vì ngươi đã cầu xin điều này, mà không xin sự sống lâu, không xin sự giàu có, cũng không xin mạng của những kẻ thù nghịch ngươi, nhưng xin sự thông minh để biết xét đoán, ¹²nầy, ta đã làm theo lời cầu xin của ngươi, ban cho ngươi tấm lòng khôn ngoan thông sáng đến đỗi trước ngươi chẳng có ai bằng, và sau ngươi cũng sẽ chẳng có ai ngang. ¹³Vả lại, ta cũng đã ban cho ngươi những điều ngươi không xin, tức là sự giàu có và sự vinh hiển, đến đỗi trọn đời ngươi, trong vòng các vua, sẽ chẳng có ai giống như ngươi. ¹⁴Lại nếu ngươi đi trong đường lối ta, như Ða-vít, cha ngươi, đã đi, thì ta sẽ khiến cho ngươi được sống lâu ngày thêm.

Châm Ngôn 3 xác định khôn ngoan do Chúa ban cho quí hơn vô số giá trị khác trong trần thế:

¹Hỡi con, chớ quên sự khuyên dạy ta, Lòng con khá giữ các mạng lịnh ta;

²Vì nó sẽ thêm cho con lâu ngày, Số năm mạng sống, và sự bình an.

³Sự nhơn từ và sự chơn thật, chớ để lìa bỏ con; Hãy đeo nó vào cổ, ghi nó nơi bia lòng con;

⁴Như vậy, trước mặt Ðức Chúa Trời và loài người Con sẽ được ơn và có sự khôn ngoan thật.

⁵Hãy hết lòng tin cậy Ðức Giê-hô-va, Chớ nương cậy nơi sự thông sáng của con;

⁶Phàm trong các việc làm của con, khá nhận biết Ngài, Thì Ngài sẽ chỉ dẫn các nẻo của con.

⁷Chớ khôn ngoan theo mắt mình; Hãy kính sợ Ðức Giê-hô-va, và lìa khỏi sự ác:

⁸Như vậy, cuống rốn con sẽ được mạnh khỏe, Và xương cốt con được mát mẻ.

⁹Hãy lấy tài vật và huê lợi đầu mùa của con, Mà tôn vinh Ðức Giê-hô-va;

¹⁰Vậy, các vựa lẫm con sẽ đầy dư dật, Và những thùng của con sẽ tràn rượu mới.

¹¹Hỡi con, chớ khinh điều sửa phạt của Ðức Giê-hô-va, Chớ hiềm lòng khi Ngài quở trách;

¹²Vì Ðức Giê-hô-va yêu thương ai thì trách phạt nấy. Như một người cha đối cùng con trai yêu dấu mình.

¹³Người nào tìm đặng sự khôn ngoan, Và được sự thông sáng, có phước thay!

¹⁴Vì thà được nó hơn là được tiền bạc, Hoa lợi nó sanh ra tốt hơn vàng ròng.

¹⁵Sự khôn ngoan quí báu hơn châu ngọc, Chẳng một bửu vật nào con ưa thích mà sánh kịp nó được.

¹⁶Tay hữu nó cầm sự trường thọ, Còn trong tay tả, có sự giàu có và vinh hiển.

¹⁷Các nẻo nó vốn là nẻo khoái lạc, Và các lối nó cả điều bình an.

¹⁸Nó là cây sự sống cho ai nắm lấy nó; Người nào cầm giữ nó đều được phước hạnh.

¹⁹Ðức Giê-hô-va dùng sự khôn ngoan lập nên trái đất; Nhờ sự thông sáng mà sắp đặt các từng trời.

²⁰Do sự hiểu biết người các vực sâu mở ra, Và mây đặt ra sương móc.

²¹Hỡi con, khá gìn giữ sự khôn ngoan thật và sự dẽ dặt, Chớ để nó lìa xa mắt con;

²²Thì nó sẽ là sự sống của linh hồn con, Và như đồ trang sức cho cổ con.

²³Con sẽ bước đi vững vàng trong đường con, Và chơn con không vấp ngã.

²⁴Khi con nằm, chẳng có điều sợ hãi; Phải, con sẽ nằm được ngủ ngon giấc.

²⁵Chớ sợ sự kinh khiếp xảy đến thình lình, Cũng đừng kinh hãi lúc sự tàn hại giáng trên kẻ ác;

²⁶Vì Ðức Giê-hô-va là nơi nương cậy của con, Ngài sẽ gìn giữ chơn con khỏi mắc bẫy.

²⁷Chớ từ chối làm lành cho kẻ nào xứng đáng, Miễn là tay con có quyền làm điều ấy.

²⁸Nhược bằng con có tại nơi con vật kẻ lân cận cầu xin, thì chớ nói với người rằng: Hãy đi và trở lại, ngày mai ta sẽ cho ngươi.

²⁹Chớ lập mưu hại kẻ lân cận con, Vì người ăn ở bình yên bên con.

³⁰Nếu không có làm điều hại cho con, Chớ tranh giành vô cớ với ai.

³¹Chớ phân bì với kẻ hung dữ, Cũng đừng chọn lối nào của hắn;

³²Vì Ðức Giê-hô-va gớm ghiếc kẻ gian tà; Nhưng kết tình bậu bạn cùng người ngay thẳng.

³³Sự rủa sả của Ðức Giê-hô-va giáng trên nhà kẻ ác. Song Ngài ban phước cho chỗ ở của người công bình.

³⁴Quả thật Ngài nhạo báng kẻ hay nhạo báng; Nhưng Ngài ban ơn cho người khiêm nhường.

³⁵Người khôn ngoan sẽ hưởng được sự vinh hiển; Còn sự thăng lên của kẻ ngu dại sẽ ra điều hổ thẹn.

Người tin Chúa, theo Chúa cần nhận được sự khôn ngoan thiên thượng hầu có thể sống đời sống sáng suốt. Làm thế nào để có thể nhận được sự khôn ngoan thiên thượng? Yếu tố căn bản là sự tin cậy, vâng phục, yêu mến và khao khát chân lý Thánh Kinh. Nhờ kiến thức đến từ sự chăm chỉ học tập Lời Chúa mà niềm tin có căn bản tín lý vững vàng và sự phấn đấu trong nếp sống đạo có thêm nghị lực. Cũng nhờ kiến thức ấy mà người tin Chúa, theo Chúa thấy rõ chánh đạo và tránh xa tà đạo. Cũng nhờ kiến thức ấy mà người tin Chúa theo Chúa có thể chiến thắng được những sự lầm lẫn, lo lắng, lung lạc, liều lĩnh.

Nhờ kiến thức Kinh Thánh ngày càng tỏ tường nên chúng ta biết rõ Đấng chúng ta đang ngưỡng vọng, tôn thờ và phục vụ. Nhờ kiến thức đó, chúng ta không lầm lẫn trong sự chọn lựa lý tưởng để theo và mục đích cần đến.

Nhờ sự hiểu biết Chúa là Đấng hằng quan phòng, chu cấp nên chúng ta có thể hết lòng nương tựa Chúa và tránh được những lo lắng vu vơ, vớ vẩn, vụn vặt.

Nhờ niềm tin quả quyết, nhờ hy vọng chẳng hề chuyển lay nơi Đấng toàn năng nên chúng ta đến gần bên Chúa; và bởi đó, ma quỉ phải tránh xa chúng ta và không thể lung lạc chúng ta.

Nhờ đi theo Chúa cách kỉnh kiền thận trọng mà chúng ta có thể tránh sự liều lĩnh có thể mang đến tai họa đáng tiếc. Những người lên mình kiêu ngạo, những kẻ tự phụ tụ mãn thường dễ sa ngã hoặc thất bại. Trái lại, người noi theo gương Chúa trong sự khiêm tốn, hạ mình có thể học được thật nhiều điều quí giá từ Chúa.

Người có đời sống sáng suốt là người biết chọn lời tốt để nói, việc tốt để làm, giá trị tốt để gầy dựng và tương lai tốt để dấn thân. Ai có thể ban cho chúng ta lời nói tốt, công việc tốt, giá trị tốt và tương lai tốt? Chỉ có Chúa mới có thể ban cho chúng ta những điều trên đây. Kinh Thánh xác định rõ ràng: Mọi ân điển tốt lành cùng sự ban cho trọn vẹn đều từ nơi cao và bởi Cha sáng láng mà xuống, nhất là sự khôn ngoan sáng suốt.

Tứ Mùa Tâm Linh

Tân Tạo  新 造 (xīn zào)

Tươi Tỉnh  蘇 醒  (sū xǐng)

Tăng Tiến 增 進 (zēng jìn)

Tịnh Tâm 並 心 (bìng xīn)