Ngày 18

Học Theo Người Khôn

"Hãy lắng tai nghe lời kẻ khôn ngoan. Khá chuyên lòng con về sự tri thức ta"(câu 17).

Câu hỏi suy ngẫm: Các câu 3, 6, 10, 15 cho bạn biết gì về sự khôn ngoan? Các câu 17-21 giúp bạn muốn đạt kết quả trong những điều trên, bạn cần làm gì? Ai là những người khôn ngoan mà bạn muốn? Lối sống khôn ngoan và thánh thiện của bạn được bày tỏ như thế nào nơi làm việc cũng như tại nhà riêng? Có điều nào bạn cần phải ăn năn và thay đổi dưới ánh sáng của Lời Chúa hôm nay?

Các câu 1-16 đề cập đến những điều mà chúng ta đã học ở những bài trước: như lời dạy quan trọng về sự giàu nghèo. Châm-ngôn cũng nói đến việc giáo dục con trẻ (câu 6). "Roi" tượng trưng cho kỷ luật thích hợp áp dụng cho trẻ con. Có lẽ không một người cha, người mẹ khôn ngoan nào hoàn toàn hiểu từ này theo nghĩa đen. Nhưng buồn thay, chỉ vì muốn răn dạy con mà không ít người đã nổi nóng đánh đòn con của họ đến nỗi thương tật. Sự thay đổi chẳng thấy đâu mà trẻ lại lì lợm và khó dạy hơn. Tránh nạn bạo hành đối với con trẻ là điều chúng ta cần phải quan tâm. Hãy lấy tình yêu thương, sự mềm mại cùng những phương thức dạy dỗ khác để răn dạy con trẻ.

Đến đây việc lặp lại những chủ đề quen thuộc như thế đã đủ. Vì thế câu 17 bắt đầu những câu Châm-ngôn tương đối dài hơn, đầy đủ hơn so với với những câu ngắn gọn và có tính cách ví sánh trước đó. Ba mươi lời khuyên khôn ngoan từ 22:22 đến 24:22 có liên quan đến một tác phẩm gồm ba mươi đoạn của người Ai Cập cổ đại có tên là Lời Khuyên Dạy của Amenemope. Những câu Châm-ngôn này giúp chúng ta hiểu biết giá trị văn chương về sự khôn ngoan của người xưa. Việc Ít-ra-ên mở lòng ra và không hề có thành kiến để học hỏi sự khôn ngoan từ những dân tộc khác là một chứng cứ thần học nói lên rằng Đức Chúa Trời của Ít-ra-ên là Đức Chúa Trời của mọi dân tộc.

Châm-ngôn dạy rằng lắng nghe và học theo người khôn thật là quan trọng. Bởi đó chúng ta có thể học hỏi, tích lũy những lời khuyên hữu ích trong lòng trong trí để áp dụng trong lúc cần (câu 17-21). Tại đây gồm tóm một số lời khuyên liên quan đêán những việc làm dại dột (câu 24-29): Châm-ngôn cảnh cáo chúng ta về nguy cơ khi giao du với bạn xấu và một số điều tai hại khác mà người khôn ngoan chẳng nên dính dấp vào. Tuy nhiên học sống khôn ngoan không chưa đủ. Điều quan trọng là phải hết lòng tin cậy và kính mến Đức Chúa Trời. Ngài là quan án công bình đoán xét những kẻ áp bức người nghèo. Đây là điều mà mọi Cơ Đốc nhân, đặc biệt là những người giàu cần được nhắc nhở thường xuyên.

Trong ngày Từ Phụ, với thiên chức làm cha, chúng ta thấy mình cần sự khôn ngoan từ Chúa hơn hết để hướng dẫn con cái lớn lên trong xã hội đa dạng này; những câu 17-21 là nguyên tắc, là nâng đỡ, là sự dẫn dắt sáng suốt của sự khôn ngoan đặc biệt cho những người cha để dạy dỗ, hướng dẫn con cái của mình "có lòng tin cậy Đức Giê-hô-va." Tại đây, Lời Chúa cũng nhắc nhở chúng ta, những người con: "Hãy lắng tai, khá chuyên lòng, giữ gìn trong lòng" những lời khuyên dạy mà Chúa dùng cha mẹ, người hướng dẫn tâm linh, tinh thần giúp chúng ta trong cuộc sống.

Tôi có thường nghe theo lời dạy dỗ của cha mẹ, của người hướng dẫn tinh thần không? Điều nào trong đời sống của ba tôi mà tôi muốn noi theo hoặc tránh?

Lạy Cha Từ Ái, cầu xin sự sáng của Ngài soi dẫn các bước của con để con sống và hành xử một cách khôn ngoan trước mặt Ngài.